فرهنگ و توسعه فرهنگی زیربنای پیشرفت و ترقی هر جامعهای است. فرهنگ واسط تمدن و اندیشه در جوامع بشری است. به طوری که اندیشه زیربنای فرهنگ و فرهنگ زیربنای تمدن میباشد. فرهنگ هر جامعهای از اندیشه و نیروی تفکر در آن جامعه مدد گرفته و به تمدن به عنوان روبنای خود مدد میرساند.
تمدن، هویت هر جامعه و از نشانههای بارز فرهنگ آن است. شناخت تمدن هر جامعه کمک مینماید تا نسبت به جهان بینی و دیدگاه آن جامعه نسبت به زندگی پی ببریم.
در این میان فرهنگ عبارت از نظام باورها، رفتارها و شيوه تفكر و زندگي انسانها است كه در درون آنها ارزشهاى مشترك و هنجارها و رفتارهاى يك گروه انساني نهادينه ميشوند.
سرزمین مادری ما، آذربایجان، سرزمین عشق و دوستی، ميراثدار گنجينهاى ارزشمند از تاریخ پرفراز و نشیبش است. نهال فرهنگ اين ديار در سایهی بزرگان، فرهیختگان، شعرا و مفاخر آذربایجان قد كشيده و امروز به درخت تناوري بدل شده كه ريشه در تاریخی چندین هزار ساله دارد. حال این درخت که ریشه در عمق تاریخمان دارد، با آن شکوه و عظمت خود در اختیار ماست، تا ما نیز مانند گذشتگانمان که چراغ راهمان بودهاند، چراغ راه فرزندان خویش باشیم و برماست که تمدن و فرهنگ آذربایجانمان را پاسداری نماییم.
ملت آذربایجان همانند سایر ملل دارای فرهنگ غنی و ریشهداری است که نیازمند حفظ، تحقیق و ترویج میباشد. این امر مستلزم وجود نهادهایی است که به این امر بپردازد. دانشگاه به عنوان پایگاه علمی و فرهنگی جامعه که نخبگان جامعه در آن پرورش مییابند، نیازمند نهادی است که فرهنگمان را حفظ کرده و توسعه دهد. نهادی که با بهرهگیری از شور و شعور دانشجویان و آرمانگرائی نسل جوان با حداقل امکانات بزرگترین دستاوردها را محقق سازد.
گستردگي مباحث آذربايجان شناسي و تعدد زمينه هاي مباحثه و تحقيق در اين خصوص و احساس نياز به مركزي براي تحقق اين مهم، جرقه اولیه تاسيس كانون فرهنگي شهريار بود. در ارديبهشت ماه سال 1382 جمعي از دانشجويان علاقه مند به فرهنگ، هنر، تاریخ و ادبیات آذربايجان، تصمیم به ایجاد مركزي فرهنگي - تحقيقاتي گرفتند. ايشان با مساعدت نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه محقق اردبيلي موفق به گرفتن مجوز و تاسيس كانوني با نام كانون فرهنگي شهريار زير نظر همين نهاد گرديدند. مزين شدن نام اين كانون به نام استاد شهريار تنها از روي علاقه مضاعف و احترام اين دانشجويان به شاعر پر آوازه آذربايجان و ايران، محمدحسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار بود که آثار بیبدیل ادبی ایشان نقشی غیر قابل انکار در راستاي احیاي زبان تركي آذربايجاني داشت. لذا تزيین اين كانون با نام شهريار به اين معني نيست كه فعاليت هاي اين كانون تنها در زمينه زبان و ادبيات مي باشد. اين كانون كار خود را با برگزاري همايش ها و نشست هاي ادبي - فرهنگي آغاز كرد و با حمايت مسئولين محترم دانشگاه، روز به روز حيطه فعاليت هاي خود را گسترش داد. امروزه اين كانون مفتخر به فعالیت گسترده در زمينه هايي همچون انتشار نشريات دانشجویی، برگزاري همايش هاي علمي - فرهنگي، برگزاري شب شعرهای تركي، برگزاري اردوهاي تفريحي - فرهنگي، برپايي انواع نمايشگاه هاي كتاب، عكس و ديگر زمينهها است.